Dit Utrechtse buurtje viert nog één keer feest, daarna wacht de sloopkogel: ‘Van onze wereld word je blij'

BRON: AD Utrechts Nieuwsblad

Dit Utrechtse buurtje viert nog één keer feest, daarna wacht de sloopkogel: ‘Van onze wereld word je blij’

Misschien het kleinste maar zeker een van de meest sympathieke festivals in Utrecht wordt zaterdag voor de laatste keer gehouden: het Buurlandfestival in de Staatsliedenbuurt in Utrecht. Nog één keer zorgeloos feesten tussen de portiekflats, daarna volgt - eindelijk - de sloopkogel.

Waar kom je terecht als je verdwijnt in de Bermuda Driehoek? Wees gerust: in een haast paradijselijke, verborgen gebleven locatie in Utrecht. Ergens waar je ongedwongen jezelf kunt zijn. Je komt bovendrijven op een plekje in de Utrechtse Staatsliedenbuurt. Men kent er geen dikdoenerij en het leven staat er bol van de saamhorigheid. Ze houden er ook nog eens van een feestje. Welkom in Buurland!

Iets preciezer: Buurland bestaat uit 150 portiekflats in de omgeving van de Nolenslaan. Het zijn flats die eigenaar Mitros meer dan tien jaar geleden al wilde slopen om door nieuwbouw te vervangen. Een uitloper nog van het stadsvernieuwingsproject Talmalaan en omgeving. Maar het kwam er maar niet van. Mede door de kredietcrisis kreeg de sloopkogel tot nu toe geen kans.

Verhuren aan studenten

De oorspronkelijke bewoners waren inmiddels wel uit huis geplaatst. De SSH ging namens Mitros de flats daarom tijdelijk verhuren, vooral aan studenten. Eén jaar, anderhalf jaar. Dat was het idee. Maar Buurland haalt nu zelfs het koperen jubileum en elk ‘gewonnen’ jaar vieren de bewoners met een creatief, ongedwongen festival in de binnentuinen van hun flats. Het festivalthema voor dit jaar luidt: Buurmuda Driehoek.

Liever bezien we onszelf nog één keer als een magische wereld die niemand kent, maar die toch bestaat - Lonneke Weuring, bewoonster

Niet slecht gekozen. Want na al het stelselmatige uitstel gaat het nu toch écht gebeuren. Buurland gaat plat. Ergens in de loop van 2023 moet de sloop een feit worden. Mitros bouwt er zo’n 285 appartementen voor terug, meest sociale huur. ,,We gaan het naderende einde van Buurland niet wegzetten als iets negatiefs’’, zegt bewoonster Lonneke Weuring. ,,Zo is het Buurmuda Driehoek-thema ook niet bedoeld. We maken er geen rampgebied van. Liever bezien we onszelf nog één keer als een magische wereld die niemand kent, maar die toch bestaat. Een wereld waar je blij van wordt.’’

Gebouwd aan hechte community

In alle jaren van tijdelijke bewoning hebben de Buurlanders gebouwd aan een hechte community van gelijkgestemden, meest twintigers en dertigers met een gemene deler in kunst, cultuur, media, festivals, feesten en ontegenzeggelijk een mentaliteit van ‘samen doen en niet moeilijk doen’. De tuinen van hun portiekflats zien er in de ogen van de argeloze bezoeker uit als een wanordelijk geheel, maar tussen de rondscharrelende kippen, badkuipen, barbecues en pizza-ovens hebben de Buurlanders het vooral graag gezellig met elkaar op de vlonders die ze hier en daar aan de gevels hebben getimmerd.

Het nieuwbouwproject gaat Nieuw Buurland heten, een titel die verraadt dat Mitros sympathie heeft voor de community. Bij de corporatie is men gewend dat de verpaupering toeslaat, zodra een complex wordt aangewezen voor sloop. In het geval van Buurland gebeurde het omgekeerde: het verloederende buurtje knapte er juist zienderogen van op.

,,Buurland is heel spontaan ontstaan’’, zegt Celine Bell namens de corporatie. ,,Vanaf het eerste moment, toen men zelf de schuttingen tussen de tuinen weghaalde, is de saamhorigheid er gegroeid. Dat is heel natuurlijk gegaan, daar hebben wij als Mitros niet aan bijgedragen. Sterker, het heeft eraan bijgedragen dat we ons er niet mee hebben bemoeid.’’

Vrije geest terugbrengen

De verhuurder vindt dan ook dat er een les te leren valt in Buurland: zorg er bij de bouw van nieuwe complexen voor dat bewoners elkaar makkelijk kunnen treffen. Probeer fysieke barrières te voorkomen en geef hen vervolgens het vertrouwen sámen tot iets moois te komen; kijk niet bij alles mee over de schouder. ,,Iets van die vrije geest van Buurland willen we zeker terugbrengen in nieuwe projecten zoals Nieuw Buurland.’’

Maar eerst laten de Buurlanders zich opslokken in hun Buurmuda Driehoek. Met dj’s in de vinyltuin, silent disco, huiskamerconcerten, vegetarisch eten, een cocktailbar, karaoke en muzikale optredens uit Buurland zelf: Poodle, Great Joy, BoterBoter en Vic Willems. De laatste singer-songwriter schreef al eens een liedje over Buurland: ,,Alles wordt hier gesloopt, maar dat duurt nog even. Tot die tijd blijf ik leven.’’

Verslaggever Maarten Venderbosch maakte samen met zijn broer Marcel Venderbosch het boekje Buurland, een verborgen paradijs in Utrecht, dat zaterdag tijdens het festival wordt gepresenteerd.